کد مطلب:4424 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

اگر فقيه ارتباطي با جامعه شناسي، اقتصاد، روان شناسي و ... نداشته باشد،چگونه مي تواند فتاواي روز و منطبق بر مقتضيات زمان صادر كند؟

چند نكته در اين راستا شايسته دقت و ارزيابي است: الف) امروزه «اجتهاد» با ابعاد گسترده اي روبه رو بوده و نيازمند تخصص و يك عمر سخت كوشي است. يك فقيه هم اكنون نيازمند علومي همچون ادبيات عرب (صرف و نحو، معاني و بيان و لغت) علم فقه و اصول، رجال و درايه، تاريخ، تفسير، منطق، فلسفه، رياضي، اقتصاد و... مي باشد. با اين وصف اگر انتظار داشته باشيم كه فقهاي ما افزون بر تخصص در علوم ياد شده، در علوم ديگري نظير جامعه شناسي، روانشناسي و... نيز تبحر داشته باشند كار بسيار دشواري است؛ بلكه نزديك به محال است. البته اين احتمال وجود دارد كه نابغه بسيار توانايي پيدا شود كه جامع اين علوم باشد؛ ولي اين امر ممكن است به ندرت اتفاق بيفتد. در عين حال بسياري از علوم متداول روز نظير روان شناسي، جامعه شناسي، اقتصاد و... به عنوان دروس جنبي مورد توجه حوزه قرار گرفته است. ب ) همه مسائل فقهي بدين صورت نيست كه نيازمند ساير علوم باشد. ج ) در آن گونه مسائلي كه فقيه نيازمند اطلاعات جنبي است، اين امكان وجود دارد كه از وجود كارشناسان استفاده كند و پس از اطلاع نسبي، فتواي خود را صادر نمايد. د ) نكته ديگري كه در اين جا مطرح است، اين كه با وجود مراجع متعدد مردم در انتخاب مرجع آزادند و مي توانند مرجعي را گزينش كنند كه با مسائل روز و علوم جديد آشنايي بيشتري داشته باشد. نكته مزبور گرچه به عنوان راه حل كلي ارائه نمي شود، ولي به نوبه خود حايز اهميت است. ه ) امام بزرگوار(ره) در سخنان خويش از دانشگاهيان دعوت مي كردند كه با حوزويان و علماي ديني در ارتباط باشند و آنان را نسبت به علوم و مسائل روز آشناتر كنند. با اين ديدگاه شايسته است دلسوزان دين و دانشمندان متعهد، علماي ديني را در ابعاد مختلف ياري رسانند، باشد كه از اين رهگذر مراجع ما در مسائلي كه نياز به آگاهي از علوم روز دارد، با توجه بيشتري فتوا صادر كنند.